دادگاه در صورت احراز شرایط قانونی باید مجازات مندرج در حکم قطعی را به گونه ای که نسبت به شرایط محکوم علیه و قابلیت تحمل وی مناسب تشخیص داده شود، به مجازات دیگری تبدیل کند.

پرسش یکی از مخاطبان درخصوص نحوه اعمال مجازات فرد محکومی که بیمار است:

آیا مطابق ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری، تقلیل مجازات تعزیری در نظر گرفته شده در خصوص محکوم علیه بیمار امکانپذیر است و یا اینکه صرفاً میبایست با تبدیل مجازات، در حق وی مساعدت نمود؟

پاسخ در خصوص امکان تقلیل یا تبدیل مجازات محکوم علیه بیمار:

مقررات ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ درباره تجویز تبدیل مجازات محکوم علیه به مجازات مناسب دیگر تحت شرایط مقرر در این ماده، نظیر تبدیل شلاق تعزیری به جزای نقدی، تأسیس خاصی است که از نهاد‌های ارفاقی نظیر تخفیف در مجازات و یا تعلیق اجرای آن متفاوت است و دادگاه در صورت احراز شرایط مذکور باید مجازات مندرج در حکم قطعی را به گونه ای که نسبت به شرایط محکوم علیه و قابلیت تحمل وی مناسب تشخیص داده شود، به مجازات دیگری تبدیل کند و در هر صورت، با لحاظ معیار‌هایی مانند درجه بندی مجازاتها، مذکور در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و نیز معیار‌های موجود در ماده ۲۷ این قانون و همچنین مواد ۵۱۶ و ۵۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ مجازات جدید نباید نسبت به مجازات سابق شدیدتر باشد.

از طرف دیگر با توجه به آنچه در بند یک گفته شد، تبدیل مجازات موضوع ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ امری متفاوت از تخفیف در مجازات موضوع ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ است؛ بنابراین رعایت ضوابط مندرج در ماده اخیرالذکر در اعمال تبدیل مجازات موضوع ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری منتفی است.