با توجه به دکترین حقوقی و رویههای قضایی به طور کلی ابطال آرائی داور در چهار فصل قابل بررسی میباشد:
1️⃣ مواردی که مربوط به موافقتنامه داوری است
2️⃣ موارد مربوط به داور
3️⃣ موارد مربوط به آیین رسیدگی داور
4️⃣ موارد مربوط به رای صادره توسط داور
🚩 مواردی که مربوط به موافقتنامه داوری است:
۱.۱) اختیار نداشتن طرفین در انعقاد قرارداد داوری
۱.۲) اجمال شرط داوری
۱.۳) صدور رای داور در قرارداد تکمیلی
۱.۴) داوری در اموال دولتی و عمومی
۱.۵) باطل بودن رای داور به علت مشخص نکردن موضوع(موضوع ماده ۴۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی)
۱.۶) عدم تعیین قلمرو رسیدگی داور توسط طرفین و ابطال رای داور
۱.۷) جعل قرارداد داوری
۱.۸) ابطال رای داوری با انتقال قرارداد به ثالث
۱.۹) توافق طرفین بر ابطال کل یا جز رای داور (موضوع ماده ۴۸۶)
۱.۱۰) داوری در موارد ممنوعه (موضوع ماده ۴۹۶)
۱.۱۱) قرارداد رجوع به داوری بی اعتبار باشد (بند ۷ ماده ۴۸۹)
موارد ابطال رای داور مربوط به شخص داور:
۲.۱) شروع رای از جانب شخص حقوقی
۲.۲) داور بودن یکی از طرفین قرارداد
۲.۳) داوری شخص مستعفی موجب ابطال رای
۳.۴) باطل بودن رای به علت عدم رعایت مقررات مواد ۴۵۹ و ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی در تعیین داور
۲.۵) محروم بودن مطلق داور از رسیدگی (موضوع مواد ۴۶۶ و ۴۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی)
۲.۶) محروم بودن نصفی داور از رسیدگی (موضوع ماده ۴۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی)
۲.۷) رای به وسیله داورانی صادر شود که مجاز به صدور رای نباشند (بند ۶ ماده ۴۸۹)
ابطال رای داور در مواردی که مربوط به آیین رسیدگی داور میباشد:
۳.۱) صلاحیت دادگاه در رسیدگی به اصل موضوع نه داور
۳.۲) عدم ذکر تاریخ شروع داوری از موارد ابطال
۳.۳) عدم رعایت مقررات خاص داوری توسط داور
۳.۴) عدم رعایت اصل تناظر و ابطال رای
۳.۵) عدم بیطرفی و جانبداری داور
۳.۶) عدم رعایت اصل استقلال و ابطال رای داور
۳.۷) عدم رعایت اصل ابلاغ مناسب
۳.۸) صدور حکم داور قبل از رسیدگی مراجع صالح ماده ۴۷۸ (موارد الزامی توقف رسیدگی)
۳.۹) صدور رای داور پس از فوت یا حجر یکی از طرفین
۳.۱۰) عدم تشکیل جلسه رسیدگی توسط داور و صدور رای بدون آن
۳.۱۱) عدم دعوت از سایر داوران در جلسه رسیدگی
۳.۱۲) عدم رعایت قاعده امر قضاوت شده توسط داور
۳.۱۳) داور خارج از حدود اختیار خود رای صادر نموده باشد.
۳.۱۴) رای داور پس از انقضای مدت داوری صادر و تسلیم شده باشد.
🚩موارد مربوط به رای صادره توسط داور:
۴.۱) صدور رای علیه حقوق شخص ثالث و ابطال رای با اعتراض ثالث (موضوع مواد ۴۷۵ و ۴۹۵)
۴.۲) مخالفت حکم داور با تصمیمات مراجع صالح ماده ۴۸۰ قانون آیین دادرسی مدنی
۴.۳) موجه نبودن رای داور و ابطال آن
۴.۴) مدلل نبودن رای داور
۴.۵) معین نبودن رای داور و ابطال آن
۴.۶) ابطال رای سازشی داور در مواردی که مجاز به صدور آن نمیباشد
۴.۷) سود و رای تکمیلی و تتمیمی خلاف ماده ۴۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی
۴.۸) غیر قابل اجرا بودن رای داور و ابطال آن
۴.۹) مخالفت رای داور با اخلاق حسنه
۴.۱۰) مخالفت رای داور با نظم عمومی
۴.۱۱) وجود اشتباهات فاحش در رای داور
۴.۱۲) رای داور مخالف قوانین موجود حق باشد
۴.۱۳) رای داور با آنچه در دفتر املاک و یا بین اصحاب دعوا در دفتر اسناد رسمی ثبت شده است مخالف باشد.